Tuyến giáp là một tuyến nhỏ nhưng đóng vai trò quan trọng có nhiệm vụ sản sinh hormone điều hòa quá trình trao đổi chất. Tuy nhiên, nếu tuyến giáp phát triển kích thước bất thường thì khả năng mắc bướu giáp rất cao. Vậy bạn đã đã biết bướu giáp là gì chưa? Nguyên nhân và nguy cơ mắc bệnh là do đâu? Cùng Dr.Tiến tìm hiểu chi tiết!
Bệnh bướu giáp là gì?
Bướu giáp hay còn được gọi với nhiều cái tên khác như bướu cổ hoặc bướu tuyến giáp. Đây là một loại bệnh dạng rối loạn tuyến giáp phổ biến nhất hiện nay. Nó liên quan đến tình trạng phì đại bất thường của tuyến giáp. Mặc dù không gây ra đau đớn nhưng nếu bướu phát triển to sẽ gây ra một số triệu chứng như:
- Sưng ở dưới cổ
- Ho
- Khan tiếng
- Khó nuốt
- Khó thở
- ….
Nguyên nhân mắc bệnh bướu giáp
Có rất nhiều nguyên nhân gây ra bệnh bướu giáp, cụ thể như:
Thiếu hụt iốt
Iốt là một chất cần thiết hỗ trợ quá trình sản xuất hormone tuyến giáp. Nếu cơ thể thiếu hụt iốt sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất. Việc sử dụng các loại thực phẩm như bắp cải, bông cải xanh, súp lơ,… sẽ gây ức chế hormone khiến cơ thể thiếu hụt iốt trầm trọng.
Do mắc bệnh Graves
Bướu tuyến giáp còn có thể xảy ra khi lượng hormone tuyến giáp được sản sinh nhiều. Đối với những bệnh nhân mắc bệnh Graves, các kháng thể được sản xuất bởi hệ miễn dịch tấn công tuyến giáp. Từ đó tạo ra hàm lượng thyroxine dư làm kích thích quá mức khiến tuyến giáp sưng lên.
Do mắc bệnh Hashimoto
Bướu tuyến giáp cũng có thể xảy ra do tuyến giáp hoạt động kém. Cũng giống bệnh Graves thì bệnh Hashimoto là một rối loạn tự miễn. Tuy nhiên thay vì làm cho tuyến giáp tạo ra nhiều hormone thì Hashimoto sẽ gây tổn thương tuyến giáp do tạo ra quá ít hormone.
Do mức hormone thấp
Một trong những nguyên nhân gây ra bệnh bướu giáp đó là mức hormone thấp. Điều này làm cho tuyến yên phải hoạt động và tạo ra nhiều hormone hơn để kích thích tuyến giáp. Từ đó gây nên phì đại tuyến giáp.
Do mang thai
Trong quá trình mang thai, phụ nữ rất dễ mắc phải bướu giáp. Bởi hormone tạo ra khi mang thai là HCG sẽ làm cho tuyến giáp phì đại.
Do viêm
Tình trạng tuyến giáp viêm gây đau và sưng khiến hàm lượng thyroxine sản sinh quá mức hoặc thiếu. Từ đó gây nên các bệnh về bướu giáp.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bướu giáp
Một số yếu tố khác khiến nguy cơ mắc bệnh bướu giáp tăng cao:
- Thiếu iốt
- Bướm giáp sẽ xuất hiện nhiều ở nữ giới.
- Do tuổi tác, những người trên 40 thường dễ mắc bệnh bướu giáp hơn là những người dưới 25 tuổi.
- Bệnh nhân có tiền sử bệnh tự miễn
- Người mang thai hoặc mãn kinh có khả năng mắc vấn đề về tuyến giáp cao hơn.
- Do sử dụng một số loại thuốc như thuốc tim amiodarone và thuốc trị tâm thần sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Do tiếp xúc với bức xạ.
- …
Các loại bướu giáp thường gặp
Bướu giáp là một trong những loại bệnh rối loạn tuyến giáp phổ biến hiện nay. Đa số người bị bướu tuyến giáp thường lành tính và chỉ cần điều trị đơn giản. Bên cạnh đó cũng có một số dạng bướu giáp ác tính gây nguy hiểm đến tính mạng. Dưới đây là một số loại bướu giáp thường gặp:
Phình giáp
Một trong những loại bướu giáp thường gặp đó chính là phình giáp. Tuyến giáp sẽ xuất hiện khối u to nhưng không làm thay đổi chức năng tiết hormone. Khi khối u phát triển, bệnh nhân sẽ thấy xuất hiện các dấu hiệu như u nằm ở giữa cổ, không dính vào da, không đau. Khối u phát triển to sẽ gây nên tình trạng chèn ép tạo cảm giác khó chịu.
Bướu giáp nhân
Đây là một loại bướu giác quen thuộc và thường gặp. Trong bướu giáp nhân được chia ra làm hai dạng đó là đơn nhân hoặc đa nhân. Người bệnh sẽ thấy xuất hiện nhiều khối tròn có đường kính từ 0.5 cm cho đến vài cm ở xung quanh vùng cổ.
Những người mắc bướu giáp nhân sẽ có cảm giác khó nói, nói khàn, nói hai giọng,… do khối u chèn ép. Thậm chí gây ra tình trạng phù mặt, phù cổ, lồng ngực căng,… do các tĩnh mạch chủ bị các khối u chèn ép.
Ung thư tuyến giáp
Theo thống kê, tỷ lệ mắc ung thư tuyến giáp rơi vào khoảng 5 đến 10%. Nguyên nhân gây ra ung thư tuyến giáp đó là sự phân chia tế bào không bình thường. Hiện nay, có hai loại ung thư tuyến giáp phổ biến và thường gặp như biệt hóa thể nhú và ung thư nang. Các dấu hiệu giống với bệnh bướu giáp thông thường nên người bệnh dễ bị bỏ qua.
Cường giáp
Đây là bệnh bướu giáp thường gặp khi tuyến giáp sản sinh nhiều hormone. Cường giáp sẽ xuất hiện các triệu chứng như tim đập nhanh, khó ngủ, khó chịu, mệt mỏi, nóng bức, tiêu chảy, sụt cân,…. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ dễ gây nguy hiểm đến tính mạng. Nhiễm độc giáp sẽ kéo dài sẽ gây sụt cân kèm dị hóa xương và cơ, biến chứng tim.
Trên đây là giải đáp chi tiết của Dr.Tiến về bệnh bướu giáp là gì cũng như nguyên nhân và nguy cơ mắc bệnh. Hy vọng với những thông tin này sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức bổ ích trong phòng tránh và chữa bệnh.
